Dünyanın en büyük ve en fazla gelir getiren otomobil yarışı olarak kabul edilen Formula 1, 3.5 ay sonra hepimizin hayatına fazlasıyla girecek. İstanbul pistindeki ilk F1 yarışı 21 Ağustos'ta yapılacak. Dünya kupası ve olimpiyatların dört senede bir yapılmasına karşılık, F1 yarışları her yıl ortalama 16-18 kere ekrana geliyor. Modern bir F1 aracında jet uçaklarla benzer özellikler var. İşte İstanbul yarışı öncesinde F1 araçlarıyla bilmeniz gereken son derece ilginç 20 bilgi:
* Bir F1 otomobili 80 bin parçanın birleştirilmesiyle ortaya çıkar. Eğer bu parçaların yüzde 99.9'u bile doğru montaj edilmiş olsa yarışa hala 80 hata ile başlamışsınız demek.
* F1 aracının 0'dan saatte 160 kilometre hıza çıkıp tekrar 0'a inmesi sadece 4 saniye sürer.
* F1 otomobilindeki fren diskleri virajlarda frene basmadan önce 1000 santigrat dereceye kadar ısınır. Bu nedenle fren diskleri çelik değil karbon fiberle yapılır. Karbon fiberin erime noktası çok yüksektir.
* Aerodinamik sporda başarının anahtarı. Takımlar bu alanda araştırma ve gelişme faaliyetlerine her yıl 10 milyonlarca dolar harcıyor.
* Küçük bir uçak, F1 aracının ulaştığı hızdan çok daha düşük bir hızda havalanabilir. Ön ve arka kanatlar sayesinde aerodinamik bir aşağı çekiş kuvveti sağlanır. Saatte 160 kilometre hızla giderken F1 aracı kendi ağırlığı kadar aşağı çekiş kuvveti üretebilir. Yani başka bir anlatımla eğer mümkün olsaydı bir F1 aracı tünelde tavanda ters şekilde gidebilir.
* Aşağı çekiş kuvveti Monaco'daki gibi şehir içi yarışlarda atık su kapaklarını kaldırmaya yetebilir. Bu nedenle yarıştan önce hepsi kaynakla güçlendirilir.
* F1 araçlarında parçaların büyük bölümünü kontrol edip izleyen ve üzerinde 100 sensör ile harekete geçirici bulunan, bir kilometre uzunluğunda bir kablo bulunur.
* Bir F1 aracının ağırlığı 550 kilogram. Yani bir Mini'nin yarısından daha az.
* F1 aracının motorundaki piston bir saniyede 300 kere yukarı ve aşağı hareket eder. Normal bir otomobilde bu, üç kat daha az.
* En iyi F1 pit stop personeli 3 saniyede yakıt doldurma ve lastik değiştirmeyi tamamlayabilir.
* Eğer bir su borusu koparsa tüm soğutma sistemi sadece bir saniye içinde boşalır.
* Vites dişlisi sadece bir yarış kullanılır.
* Kokpit o kadar dardır ki, pilot inip binerken küçük bir mandalı çevirerek direksiyonu yerinden çıkarır. Vites de debriyaj da direksiyonda yer alır.
* Lastikler yarış sırasında ağırlık kaybeder. Her lastik aşınma nedeniyle yarım kilogram hafifler.
* F1 araçları saatte 480 kilometre hıza ulaşabilir.
* F1 yarışlarında kullanılan yakıt doldurma sistemi bir saniyede 12 litre yakıt doldurabilir. Bu demek oluyor ki, 50 litrelik bir aile otomobilinin yakıt deposunu doldurmak sadece 4 saniye sürer. ABD askeri helikopterleri de benzer bir sistemle dolduruluyor.
* Yarış otomobil lastikleri normal otomobil lastikleri gibi hava ile dolu değildir. Birçok yarış lastiğinde nitrojen bulunur. Çünkü nitrojen normal havaya göre daha devamlı basınç sağlar.
* Normal otomobil lastikleri 60-100 bin kilometre kullanabilir. Yarış lastikleri ise 90-120 kilometre sonra ömrünü bitirir.
* Bir kuru hava F1 lastiği lastik tabanının ısısı 900 ile bin 200 santigrat dereceye ulaştığında zirve performansa ulaşır. F1 lastiği en yüksek hızda saniyede 50 kez döner.
* Bir F1 otomobili 80 bin parçanın birleştirilmesiyle ortaya çıkar. Eğer bu parçaların yüzde 99.9'u bile doğru montaj edilmiş olsa yarışa hala 80 hata ile başlamışsınız demek.
* F1 aracının 0'dan saatte 160 kilometre hıza çıkıp tekrar 0'a inmesi sadece 4 saniye sürer.
* F1 otomobilindeki fren diskleri virajlarda frene basmadan önce 1000 santigrat dereceye kadar ısınır. Bu nedenle fren diskleri çelik değil karbon fiberle yapılır. Karbon fiberin erime noktası çok yüksektir.
* Aerodinamik sporda başarının anahtarı. Takımlar bu alanda araştırma ve gelişme faaliyetlerine her yıl 10 milyonlarca dolar harcıyor.
* Küçük bir uçak, F1 aracının ulaştığı hızdan çok daha düşük bir hızda havalanabilir. Ön ve arka kanatlar sayesinde aerodinamik bir aşağı çekiş kuvveti sağlanır. Saatte 160 kilometre hızla giderken F1 aracı kendi ağırlığı kadar aşağı çekiş kuvveti üretebilir. Yani başka bir anlatımla eğer mümkün olsaydı bir F1 aracı tünelde tavanda ters şekilde gidebilir.
* Aşağı çekiş kuvveti Monaco'daki gibi şehir içi yarışlarda atık su kapaklarını kaldırmaya yetebilir. Bu nedenle yarıştan önce hepsi kaynakla güçlendirilir.
* F1 araçlarında parçaların büyük bölümünü kontrol edip izleyen ve üzerinde 100 sensör ile harekete geçirici bulunan, bir kilometre uzunluğunda bir kablo bulunur.
* Bir F1 aracının ağırlığı 550 kilogram. Yani bir Mini'nin yarısından daha az.
* F1 aracının motorundaki piston bir saniyede 300 kere yukarı ve aşağı hareket eder. Normal bir otomobilde bu, üç kat daha az.
* En iyi F1 pit stop personeli 3 saniyede yakıt doldurma ve lastik değiştirmeyi tamamlayabilir.
* Eğer bir su borusu koparsa tüm soğutma sistemi sadece bir saniye içinde boşalır.
* Vites dişlisi sadece bir yarış kullanılır.
* Kokpit o kadar dardır ki, pilot inip binerken küçük bir mandalı çevirerek direksiyonu yerinden çıkarır. Vites de debriyaj da direksiyonda yer alır.
* Lastikler yarış sırasında ağırlık kaybeder. Her lastik aşınma nedeniyle yarım kilogram hafifler.
* F1 araçları saatte 480 kilometre hıza ulaşabilir.
* F1 yarışlarında kullanılan yakıt doldurma sistemi bir saniyede 12 litre yakıt doldurabilir. Bu demek oluyor ki, 50 litrelik bir aile otomobilinin yakıt deposunu doldurmak sadece 4 saniye sürer. ABD askeri helikopterleri de benzer bir sistemle dolduruluyor.
* Yarış otomobil lastikleri normal otomobil lastikleri gibi hava ile dolu değildir. Birçok yarış lastiğinde nitrojen bulunur. Çünkü nitrojen normal havaya göre daha devamlı basınç sağlar.
* Normal otomobil lastikleri 60-100 bin kilometre kullanabilir. Yarış lastikleri ise 90-120 kilometre sonra ömrünü bitirir.
* Bir kuru hava F1 lastiği lastik tabanının ısısı 900 ile bin 200 santigrat dereceye ulaştığında zirve performansa ulaşır. F1 lastiği en yüksek hızda saniyede 50 kez döner.
